Rim taqvimida dastlab 10 oy bo’lgan va mart oyidan boshlangan. Keyinchalik yanvar va fevral oylari qo’shilgan bo’lsa-da, Yangi yilni nishonlash an’anasi mart oyida saqlanib qolgan.
Miloddan avvalgi 45-yilda Rim imperatori Yuliy Sezar taqvimni isloh qildi va Yangi yilni 1-yanvarga ko’chirdi. Buning bir nechta sabablari bor edi:
- Yangi taqvim: Yuliy Sezar tomonidan joriy qilingan yangi taqvim (Yuliy taqvimi) quyosh yiliga asoslangan edi va yanvar oyining boshlanishi quyoshning qishki quyosh turish nuqtasiga to’g’ri kelardi. Bu tabiiy hodisa yangi boshlanishni ramziy qilar edi.
- Siyosiy sabablar: Yanvar oyi ikki yuzli Rim xudosi Yanusga bag’ishlangan edi. Yanus boshlanish, eshiklar va o’tish davrlarining xudosi hisoblanar edi. Yangi yilni Yanus oyiga ko’chirish Sezarning yangi davrni boshlash va o’z hukmronligini mustahkamlash niyatini aks ettirgan bo’lishi mumkin.
- Amaliy sabablar: 1-yanvar Rimliklar uchun muhim diniy va siyosiy tadbirlar o’tkaziladigan kun edi. Yangi yilni shu kunga ko’chirish bayramlarni birlashtirish va taqvimni soddalashtirishga yordam bergan.
Shunday qilib, Yuliy Sezarning taqvim islohoti natijasida Yangi yilni 1-yanvarda nishonlash an’anasi paydo bo’ldi va keyinchalik butun dunyoga tarqaldi.
Akramjon
All Author Posts